KE po raz kolejny potwierdza: to instytucje unijne będą decydować o relokacji migrantów

Adobe Stock

• Komisja Europejska, w odpowiedzi na pismo eurodeputowanego Waldemara Budy, stwierdziła, że ocena tego, czy dane państwo członkowskie znajduje się w sytuacji presji migracyjnej, należy do instytucji unijnych.

• Wśród tych kryteriów KE wymieniła m.in. liczbę wniosków o udzielenie ochrony międzynarodowej, liczbę obywateli państw trzecich lub bezpaństwowców sprowadzonych na ląd w następstwie operacji poszukiwawczo-ratowniczych oraz ewentualne przypadki instrumentalnego traktowania migrantów.

• Z odpowiedzi można wnioskować, że uchodźcy, który przybyli do Polski po rosyjskiej agresji na Ukrainę w 2022 roku, nie będą liczeni do puli.

Waldemar Buda, polski poseł do Parlamentu Europejskiego (Prawo i Sprawiedliwość/Europejscy Konserwatyści i Reformatorzy) wystosował do Komisji Europejskiej wniosek w trybie art. 144 regulaminu PE, na mocy którego europosłowie, grupy polityczne i komisje parlamentarne mogą zwracać się z pytaniami do różnych organów i instytucji Unii Europejskiej. Przedmiotem pisma polskiego deputowanego do Parlamentu Europejskiego były kwestie dotyczące unijnego Paktu o migracji i azylu oraz stanowiska polskiego rządu, w którym zadeklarował on sprzeciw wobec wdrożenia przepisów Paktu. Co istotne, w styczniu Komisja Europejska potwierdziła, że Polska jest związana wszystkimi aktami prawnymi wchodzącymi w skład Paktu o migracji i azylu, a na gruncie prawa unijnego nie istnieją prawne możliwości zwolnienia Polski z wdrożenia jakichkolwiek jego elementów.

W związku z tym, w piśmie z marca europoseł Waldemar Buda przedstawił Komisji Europejskiej pytania dotyczące wyjaśnienia definicji prawnych zawartych w jednym z aktów prawnych, wchodzących w skład Paktu o azylu i migracji oraz zasad wyboru przez państwo członkowskie pomiędzy formami obowiązkowej solidarności:

„Skoro czynnikiem istotnym dla oceny, czy państwo członkowskie zmaga się z trudną sytuacją migracyjną, jest liczba osób korzystających z tymczasowej ochrony oraz skoro państwa mają swobodę wyboru między różnymi formami solidarności (relokacją, wkładami finansowymi itp.), proszę o odpowiedź:

1.         Jakie są kryteria rozgraniczające stan presji migracyjnej od trudnej sytuacji migracyjnej?

2.         Czy i jakie czynniki inne niż liczba osób korzystających z ochrony są brane pod uwagę?”.

W odpowiedzi, której z ramienia Komisji Europejskiej udzielił Komisarz ds. wewnętrznych i migracji, Austriak Magnus Brunner (ÖVP/EPL), wskazano, iż termin „presja migracyjna” zdefiniowany został w art. 2 pkt 24 rozporządzenia w sprawie zarządzania azylem i migracją. Sformułowanie „znacząca sytuacja migracyjna” określono natomiast w art. 2 pkt 25 tego samego rozporządzenia.

W dalszej części odpowiedzi austriacki polityk, odwołując się do rozporządzenia w sprawie zarządzania azylem i migracją (art. 10 ust. 1), wskazuje, że Komisja dokonuje oceny tego, czy dane państwo członkowskie znajduje się pod presją migracyjną, jest narażone na ryzyko presji migracyjnej lub stoi w obliczu znaczącej sytuacji migracyjnej, w oparciu o określone kryteria, biorąc pod uwagę m.in.:

- europejskie roczne sprawozdanie dotyczące azylu i migracji, oceniające sytuację w zakresie azylu, przyjmowania i imigracji w ciągu ostatnich 12 miesięcy;

- liczbę wniosków o udzielenie ochrony międzynarodowej;

- liczbę obywateli państw trzecich lub bezpaństwowców sprowadzonych na ląd w następstwie operacji poszukiwawczo-ratowniczych;

- liczbę obywateli państw trzecich lub bezpaństwowców, którzy korzystają z tymczasowej ochrony;

- liczbę osób zatrzymanych w związku z niedozwolonym przekroczeniem granicy zewnętrznej;

- ewentualne przypadki instrumentalnego traktowania migrantów;

- skalę i tendencje w zakresie niedozwolonego przemieszczania się obywateli państw trzecich lub bezpaństwowców między państwami członkowskimi.

– W swoich analizach i innych publikach poświęconych unijnemu Paktowi o migracji i azylu, prawnicy Instytutu wielokrotnie podnosili, iż akty prawne wchodzące w skład Paktu oddają ogromną władzę w ręce Komisji Europejskiej oraz Rady Unii Europejskiej, co stwarza dla Polski daleko idące niebezpieczeństwo. Niedawna oficjalna odpowiedz Komisji Europejskiej na pytania polskiego posła, tak jak odpowiedź tego samego gremium ze stycznia bieżącego roku potwierdza, iż Polska nie będzie mogła, wbrew zapowiedziom niektórych polityków, uchylić się od skutków i postanowień unijnego Paktu o migracji i azylu dzięki przyjęciu znacznej liczby uchodźców z ogarniętej wojną Ukrainy. W analizie dotyczącej Paktu o migracji i azylu eksperci Instytutu wskazywali, iż sposób sformułowania kryteriów oceny sytuacji migracyjnej nie jest korzystny dla Polski. Kładzie się w nich bowiem nacisk na liczbę przyjmowanych imigrantów w danym roku i roku poprzednim oraz na liczbę wniosków azylowych do rozpatrzenia, natomiast mniejsze znaczenie ma to, ilu imigrantów dany kraj przyjął już wcześniej. Tymczasem przesilenie migracyjne związane z falą uchodźców z objętej wojną Ukrainy jest już przeszłością – komentuje Patryk Ignaszczak z Centrum Prawa Międzynarodowego Ordo Iuris.

Czytaj też: Co zawiera pakt migracyjny i jakie będą jego skutki dla Polski?